تحصیل در بلژیک
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
مزایای تحصیل در بلژیک
بلژیک، به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه آموزش عالی اروپا، مزایای بسیاری را برای دانشجویان بین المللی ارائه می دهد. در ادامه به برخی از مهم ترین مزایای تحصیل در بلژیک اشاره می کنیم:
دانشگاه های برتر بلژیک
بر اساس رتبه بندی وبسایت QS در سال 2025، 9 دانشگاه بلژیک در میان دانشگاه های برتر جهان قرار دارند. برخی از برترین دانشگاه های بلژیک عبارتند از:
این دانشگاه ها در رشته های مختلفی از جمله علوم پایه، مهندسی، هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی برنامه های متنوعی ارائه می دهند.
انواع سیستم آموزش عالی در بلژیک
سیستم آموزش عالی بلژیک با توجه به ساختار فدرال این کشور و جوامع زبانی آن، از پیچیدگی هایی برخوردار است. به طور کلی، می توان آن را به دو بخش اصلی تقسیم کرد:
نکات مهم
شرایط کلی و مدارک تحصیل در بلژیک
تحصیل در بلژیک می تواند یک تجربه ارزشمند برای دانشجویان بین المللی باشد. در اینجا به برخی از شرایط کلی برای تحصیل در این کشور اشاره می کنیم:
الزامات زبان
بسته به رشته تحصیلی خود، باید مدرک زبان مورد نیاز را ارائه دهید:
شرایط سنی
در مورد شرایط سنی برای تحصیل در دانشگاه های بلژیک، نکات زیر قابل توجه است:
شرط معدل
شرط معدل برای تحصیل در دانشگاه های بلژیک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
-
مقطع تحصیلی
به طور کلی، برای ورود به مقطع کارشناسی، داشتن معدل بالا در دوره دبیرستان اهمیت دارد. برخی دانشگاه ها ممکن است حداقل معدلی را تعیین کنند.
در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، معدل مقاطع تحصیلی قبلی (کارشناسی و کارشناسی ارشد) مورد توجه قرار می گیرد. - رشته تحصیلی
رشته های تحصیلی پرطرفدار مانند پزشکی، مهندسی و حقوق معمولاً نیازمند معدل بالاتری هستند. - دانشگاه مورد نظر
هر دانشگاه ممکن است شرایط خاص خود را برای پذیرش دانشجو داشته باشد. بنابراین، توصیه می شود به وب سایت دانشگاه مورد نظر مراجعه کنید و اطلاعات دقیق را کسب کنید. - رقابت
در صورتی که تعداد متقاضیان برای یک رشته تحصیلی زیاد باشد، رقابت برای پذیرش افزایش می یابد و در نتیجه، معدل مورد نیاز نیز ممکن است بالاتر رود.
نکات مهم
علاوه بر معدل، عوامل دیگری مانند مدرک زبان، رزومه، انگیزه نامه و توصیه نامه ها نیز در فرآیند پذیرش مورد توجه قرار می گیرند.
در برخی موارد، دانشگاه ها ممکن است مصاحبه ای را نیز با متقاضیان برگزار کنند.
به طور کلی، داشتن معدل بالا می تواند شانس شما را برای پذیرش در دانشگاه های بلژیک افزایش دهد.
ویزا بلژیک
برای تحصیل در بلژیک، شما نیاز به دریافت ویزای تحصیلی نوع D دارید. در ادامه به توضیح مراحل و مدارک لازم برای دریافت این ویزا می پردازیم:
نکات مهم
مدارک باید به زبان های رسمی بلژیک (فرانسوی، هلندی یا آلمانی) یا انگلیسی ترجمه رسمی شوند.
گپ تحصیلی در بلژیک
گپ تحصیلی به فاصله ی زمانی بین آخرین مدرک تحصیلی و درخواست پذیرش در مقطع تحصیلی جدید گفته می شود. در مورد گپ تحصیلی در بلژیک، نکات زیر قابل توجه است:
اهمیت توجیه گپ تحصیلی
اگر گپ تحصیلی قابل توجهی دارید، باید بتوانید آن را به طور منطقی و مستند توجیه کنید.
دلایلی مانند سابقه کاری مرتبط، شرکت در دوره های آموزشی، انجام پروژه های تحقیقاتی یا فعالیت های داوطلبانه می توانند توجیه قابل قبولی برای گپ تحصیلی باشند.
تأثیر بر پذیرش
داشتن گپ تحصیلی طولانی مدت ممکن است بر شانس پذیرش شما در دانشگاه های بلژیک تأثیر منفی بگذارد.
به خصوص در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، داشتن سابقه کاری یا تحقیقاتی مرتبط می تواند به جبران گپ تحصیلی کمک کند.
شرایط ویزا
گپ تحصیلی ممکن است در فرآیند دریافت ویزای تحصیلی نیز مورد توجه قرار گیرد.
بنابراین، ارائه توضیحات قانع کننده در مورد گپ تحصیلی به سفارت یا کنسولگری بلژیک ضروری است.
توصیه ها
تا حد امکان سعی کنید گپ تحصیلی خود را به حداقل برسانید.
در صورت داشتن گپ تحصیلی، از فرصت های موجود برای کسب تجربه و مهارت های مرتبط با رشته تحصیلی خود استفاده کنید.
مدارک و مستندات مربوط به فعالیت های خود در طول گپ تحصیلی را به دقت جمع آوری کنید.
بهتر است گپ تحصیلی از 5 سال بیشتر نشود.
هزینه تحصیل
هزینه تحصیل در بلژیک برای دانشجویان بین المللی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- مقطع تحصیلی هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی معمولاً کمتر از مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا است.
- رشته تحصیلی رشته های تحصیلی پرطرفدار مانند پزشکی، مهندسی و مدیریت معمولاً شهریه بالاتری دارند.
- دانشگاه مورد نظر هر دانشگاه شهریه خاص خود را دارد و دانشگاه های دولتی معمولاً شهریه کمتری نسبت به دانشگاه های خصوصی دارند.
- وضعیت شهروندی دانشجویان اتحادیه اروپا معمولاً شهریه کمتری نسبت به دانشجویان غیر اتحادیه اروپا پرداخت می کنند.
به طور کلی، می توان گفت شهریه دانشگاه های بلژیک برای دانشجویان بین المللی می تواند بین 2,500 تا 15,000 یورو در سال متغیر باشد.
به طور میانگین شهریه ها تا 4,000 یورو در هر سال می تواند، افزایش پیدا کنند.
دانشجویان اتحادیه اروپا سالانه حدود 1,000 یورو شهریه پرداخت می کنند.
هزینه زندگی دانشجویی در بلژیک
هزینه زندگی در بلژیک برای دانشجویان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- شهر محل سکونت هزینه زندگی در شهرهای بزرگ مانند بروکسل و آنتورپ معمولاً بیشتر از شهرهای کوچک تر است.
- سبک زندگی عادات غذایی، تفریحات و نحوه رفت و آمد شما تأثیر زیادی بر هزینه های زندگی دارد.
- نوع مسکن اقامت در خوابگاه های دانشجویی معمولاً ارزان تر از اجاره آپارتمان شخصی است.
به طور کلی، می توان گفت هزینه زندگی دانشجویی در بلژیک به طور میانگین بین 750 تا 1200 یورو در ماه است.
همچنین دانشجویان باید توجه داشته باشند که میزان تمکن مالی مورد نیاز برای ویزای تحصیلی بلژیک در سال 2024، 750 یورو در ماه است.
هزینه زندگی دانشجویی
بلژیک بورسیه های تحصیلی متنوعی را برای دانشجویان بین المللی ارائه می دهد. این بورسیه ها می توانند هزینه های تحصیل، زندگی و حتی سفر را پوشش دهند. در اینجا به برخی از مهم ترین بورسیه های تحصیلی بلژیک اشاره می کنیم:
زمان اپلای به دانشگاه های بلژیک
زمان اپلای برای دانشگاه های بلژیک بسته به مقطع تحصیلی، رشته مورد نظر و دانشگاه انتخابی، متفاوت است. اما به طور کلی، نکات زیر را باید در نظر داشته باشید:
مقطع کارشناسی
بسیاری از دانشگاه ها دو بار در سال پذیرش دارند:
- پذیرش پاییز: مهلت ارسال درخواست ها معمولاً در ماه های مارس تا ژوئن است.
- پذیرش بهار: مهلت ارسال درخواست ها معمولاً در ماه های سپتامبر تا نوامبر است.
به طور کلی، بهتر است حداقل 6 ماه قبل از شروع ترم تحصیلی مورد نظر، برای اپلای اقدام کنید.
مقطع کارشناسی ارشد
زمان اپلای برای مقطع کارشناسی ارشد نیز بسته به دانشگاه و رشته مورد نظر متفاوت است.
به طور کلی، مهلت ارسال درخواست ها معمولاً در ماه های ژانویه تا مارس و یا سپتامبر تا نوامبر است.
برخی از رشته های پرطرفدار ممکن است مهلت های زودتری داشته باشند.
مقطع دکترا
برای مقطع دکترا، زمان اپلای معمولاً انعطاف پذیرتر است و بستگی به توافق با استاد راهنما دارد.
با این حال، بهتر است حداقل 6 ماه قبل از شروع ترم تحصیلی مورد نظر، با استاد راهنما تماس بگیرید و در مورد زمان اپلای و شرایط پذیرش صحبت کنید.
به طور معمول زمان اپلای برای مقطع دکترا در بازه زمانی ژانویه تا جولای است.
رشته های پر طرفدار در بلژیک
بلژیک به دلیل داشتن دانشگاه های معتبر و با کیفیت، مقصدی جذاب برای دانشجویان بین المللی است. انتخاب بهترین رشته برای تحصیل در این کشور، بستگی به علاقه، استعداد و اهداف شغلی شما دارد. با این حال، برخی از رشته ها به دلیل بازار کار قوی و فرصت های شغلی مناسب، از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند:
رشته های مهندسی
بلژیک در زمینه مهندسی، به ویژه مهندسی شیمی، مهندسی مواد و مهندسی عمران، شهرت جهانی دارد.
دانشگاه های بلژیک برنامه های آموزشی قوی در این رشته ها ارائه می دهند و فارغ التحصیلان این رشته ها از فرصت های شغلی مناسبی در صنایع مختلف برخوردار هستند.
رشته های علوم پزشکی
دانشگاه های بلژیک در زمینه علوم پزشکی، به ویژه پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، از اعتبار بالایی برخوردار هستند.
فارغ التحصیلان این رشته ها می توانند در بیمارستان ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت های دارویی مشغول به کار شوند.
رشته های علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات
با توجه به رشد روزافزون فناوری، رشته های علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات در بلژیک از بازار کار بسیار خوبی برخوردار هستند.
فارغ التحصیلان این رشته ها می توانند در شرکت های نرم افزاری، شرکت های فناوری و استارتاپ ها مشغول به کار شوند.
رشته های مدیریت و اقتصاد
بلژیک به عنوان مرکز تجارت و اقتصاد اروپا، فرصت های شغلی مناسبی را برای فارغ التحصیلان رشته های مدیریت و اقتصاد فراهم می کند.
دانشگاه های بلژیک برنامه های آموزشی متنوعی در این رشته ها ارائه می دهند و فارغ التحصیلان این رشته ها می توانند در شرکت های بزرگ، بانک ها و سازمان های بین المللی مشغول به کار شوند.
رشته های علوم انسانی و هنر
بلژیک دارای تاریخ و فرهنگ غنی است و دانشگاه های این کشور برنامه های آموزشی متنوعی در رشته های علوم انسانی و هنر ارائه می دهند.
فارغ التحصیلان این رشته ها می توانند در زمینه های مختلفی مانند آموزش، پژوهش، روزنامه نگاری و هنر مشغول به کار شوند.
شهرهای دانشجویی
بلژیک شهرهای دانشجویی متعددی دارد که هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. در اینجا به برخی از بهترین شهرهای دانشجویی بلژیک اشاره می کنیم:
لوون
لوون یک شهر دانشجویی واقعی است که به خاطر دانشگاه کاتولیک لوون (KU Leuven) که یکی از قدیمی ترین و معتبرترین دانشگاه های اروپا است، شهرت دارد. این شهر دارای فضای دانشجویی پرجنب وجوش، کافه ها و رستوران های متعدد و فعالیت های فرهنگی متنوع است. لوون شهری امن و آرام است که برای دانشجویان بین المللی بسیار مناسب است.
خنت
خنت شهری تاریخی و زیبا با دانشگاه خنت (Ghent University) که یکی از بزرگترین دانشگاه های بلژیک است، می باشد.
این شهر دارای فضای دانشجویی پویا، زندگی شبانه فعال و رویدادهای فرهنگی متنوع است.
خنت شهری چندفرهنگی است که دانشجویان بین المللی از سراسر جهان در آن حضور دارند.
بروکسل
بروکسل پایتخت بلژیک و مرکز سیاسی و فرهنگی این کشور است.
این شهر دارای دانشگاه های معتبری مانند دانشگاه آزاد بروکسل (ULB) و دانشگاه وریه بروکسل (VUB) است.
بروکسل شهری بین المللی با فرصت های شغلی و فرهنگی فراوان است.
همچنین بروکسل مرکز اتحادیه اروپا است و این مسئله باعث شده است که دانشجویان رشته های علوم سیاسی روابط بین الملل و حقوق توجه زیادی به این شهر داشته باشند.
آنتورپ
آنتورپ دومین شهر بزرگ بلژیک و مرکز مد و طراحی این کشور است.
این شهر دارای دانشگاه آنتورپ (University of Antwerp) و کالج های هنری معتبر است.
آنتورپ شهری پویا و مدرن با زندگی شبانه فعال و رویدادهای فرهنگی متنوع است.
لیژ
لیژ شهری تاریخی و صنعتی با دانشگاه لیژ (University of Liège) است. این شهر دارای فضای دانشجویی دوستانه، هزینه های زندگی مقرون به صرفه و فعالیت های فرهنگی متنوع است.
لوون-لا-نوو
شهری دانشجویی ساخته شده برای دانشگاه کاتولیک لوون فرانسه زبان (UCLouvain).
نکاتی که باید در نظر داشته باشید
- هزینه زندگی: هزینه زندگی در بروکسل و آنتورپ بیشتر از سایر شهرهای دانشجویی بلژیک است.
- زبان:زبان های رسمی بلژیک هلندی، فرانسوی و آلمانی هستند. قبل از انتخاب شهر، به زبان آموزشی دانشگاه مورد نظر خود توجه کنید.
- دسترسی: همه شهرهای دانشجویی بلژیک از طریق حمل و نقل عمومی به سایر شهرهای بلژیک و اروپا دسترسی دارند. انتخاب بهترین شهر دانشجویی بلژیک بستگی به اولویت ها و نیازهای شما دارد.
کار حین تحصیل
کار حین تحصیل در بلژیک می تواند به دانشجویان بین المللی کمک کند تا هزینه های زندگی خود را تأمین کنند، تجربه کاری کسب کنند و با فرهنگ بلژیک آشنا شوند. در اینجا به برخی از نکات مهم در مورد کار حین تحصیل در بلژیک اشاره می کنیم:
مجوز کار
دانشجویان بین المللی که دارای ویزای تحصیلی بلژیک هستند، مجاز به کار پاره وقت در طول تحصیل خود هستند.
در گذشته، دانشجویان غیر اتحادیه اروپا برای کار حین تحصیل نیاز به مجوز کار نوع C داشتند، اما از ژانویه 2020، این قانون لغو شده است. اکنون، دانشجویان با داشتن مجوز اقامت دانشجویی می توانند به طور قانونی کار کنند.
ساعات کاری
دانشجویان بین المللی مجاز به کار حداکثر 20 ساعت در هفته در طول ترم تحصیلی هستند.
در طول تعطیلات رسمی، دانشجویان می توانند بدون محدودیت زمانی کار کنند.
انواع کار
دانشجویان می توانند در مشاغل مختلفی مانند رستوران ها، کافه ها، فروشگاه ها، کتابخانه ها و دانشگاه ها مشغول به کار شوند.
همچنین، فرصت هایی برای کار در زمینه تدریس خصوصی، ترجمه و کارهای اداری وجود دارد.
یافتن کار
دانشجویان می توانند از طریق وب سایت های کاریابی آنلاین، آگهی های روزنامه، دفاتر کاریابی دانشگاه ها و شبکه های اجتماعی به دنبال کار بگردند.
همچنین دانشجویان میتوانند از طریق وبسایت های خود دانشگاه ها نیز به دنبال فرصت های شغلی باشند.
نکات مهم
تسلط به زبان های رسمی بلژیک (هلندی، فرانسوی یا آلمانی) می تواند به شما در یافتن کار کمک کند.
قبل از شروع به کار، حتماً قرارداد کاری خود را به دقت مطالعه کنید و از حقوق و وظایف خود آگاه شوید.
به یاد داشته باشید که هدف اصلی شما تحصیل است، بنابراین تعادلی بین کار و تحصیل خود برقرار کنید.
به این نکته توجه کنید که کار در حین تحصیل نباید تاثیر منفی بر روی تحصیل شما بگذارد.
اقامت پس از تحصیل
اقامت در بلژیک پس از تحصیل، مسئله ای است که ذهن بسیاری از دانشجویان بین المللی را به خود مشغول می کند. در اینجا به برخی از نکات مهم در این زمینه اشاره می کنیم:
جستجوی کار
مهم ترین گام برای اقامت پس از تحصیل، یافتن یک شغل مناسب در بلژیک است.
دانشجویان می توانند از طریق وب سایت های کاریابی آنلاین، شبکه های اجتماعی حرفه ای و دفاتر کاریابی دانشگاه ها به دنبال فرصت های شغلی بگردند.
تسلط به زبان های رسمی بلژیک (هلندی، فرانسوی یا آلمانی) می تواند شانس شما را برای یافتن کار افزایش دهد.
تغییر ویزای تحصیلی به ویزای کاری
پس از یافتن شغل، باید ویزای تحصیلی خود را به ویزای کاری تغییر دهید.
برای این کار، باید مدارک مورد نیاز را به اداره مهاجرت بلژیک ارائه دهید.
مدارک مورد نیاز ممکن است شامل قرارداد کاری، مدارک تحصیلی، مدارک هویتی و مدارک مربوط به تمکن مالی باشد.
تغییر ویزای تحصیلی به ویزای کاری
پس از یافتن شغل، باید ویزای تحصیلی خود را به ویزای کاری تغییر دهید.
برای این کار، باید مدارک مورد نیاز را به اداره مهاجرت بلژیک ارائه دهید.
مدارک مورد نیاز ممکن است شامل قرارداد کاری، مدارک تحصیلی، مدارک هویتی و مدارک مربوط به تمکن مالی باشد.
کارت آبی اتحادیه اروپا
اگر شغل شما در زمینه تخصصی و با حقوق بالا باشد، می توانید برای دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا اقدام کنید.
کارت آبی به شما اجازه می دهد در بلژیک و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا کار و زندگی کنید.
اقامت دائم
پس از 5 سال زندگی قانونی در بلژیک، می توانید برای دریافت اقامت دائم این کشور اقدام کنید.
برای دریافت اقامت دائم، باید شرایطی مانند داشتن شغل، داشتن مسکن مناسب، پرداخت مالیات و تسلط به یکی از زبان های رسمی بلژیک را برآورده کنید.
تابعیت
پس از 5 سال زندگی قانونی با اقامت دائم در بلژیک، می توانید برای دریافت تابعیت این کشور اقدام کنید.
برای دریافت تابعیت، باید شرایطی مانند تسلط به یکی از زبان های رسمی بلژیک، ادغام در جامعه بلژیک و نداشتن سوء پیشینه را برآورده کنید.
وبسایت های کاریابی در بلژیک
شبکه های اجتماعی کاریابی در بلژیک
LinkedIn: همانطور که گفته شد، لینکدین یک ابزار قدرتمند برای شبکه سازی حرفه ای و یافتن فرصت های شغلی است.
علاوه بر لینکدین، شما می توانید از طریق گروه های تخصصی در شبکه های اجتماعی دیگر مانند فیسبوک و توییتر نیز فرصت های شغلی مرتبط با رشته تحصیلی خود را پیدا کنید.
دفاتر کاریابی دانشگاه ها در بلژیک
بسیاری از دانشگاه های بلژیک دارای دفاتر کاریابی هستند که به دانشجویان در یافتن فرصت های شغلی پاره وقت و کارآموزی کمک می کنند.
این دفاتر معمولاً اطلاعات مربوط به فرصت های شغلی موجود، کارگاه های آموزشی رزومه نویسی و مصاحبه و سایر خدمات مرتبط را ارائه می دهند.
به عنوان مثال، دانشگاه KU Leuven دارای یک دفتر کاریابی به نام Career Services است که خدمات متنوعی را به دانشجویان ارائه می دهد.
کارت آبی اتحادیه اروپا
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) یک مجوز کار و اقامت است که به افراد متخصص غیراروپایی اجازه می دهد در کشورهای عضو اتحادیه اروپا (به جز دانمارک و ایرلند) کار و زندگی کنند. هدف از این کارت، جذب نیروهای متخصص و ماهر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.
شرایط دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا
مزایای کارت آبی اتحادیه اروپا
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) یک مجوز کار و اقامت است که به افراد متخصص غیراروپایی اجازه می دهد در کشورهای عضو اتحادیه اروپا (به جز دانمارک و ایرلند) کار و زندگی کنند. هدف از این کارت، جذب نیروهای متخصص و ماهر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.
اجازه کار و زندگی در بلژیک:
دارندگان کارت آبی می توانند به طور قانونی در بلژیک کار و زندگی کنند.
امکان سفر به سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا:
دارندگان کارت آبی می توانند به سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا سفر کنند.
امکان الحاق خانواده:
دارندگان کارت آبی می توانند اعضای خانواده خود را به بلژیک بیاورند.
مسیر آسان تر به اقامت دائم:
دارندگان کارت آبی پس از مدت زمان ۵ سال می توانند برای دریافت اقامت دائم بلژیک اقدام کنند.